Τoλτέκοι

Αρχαίος λαός του Μεξικού, του οποίου η προέλευση δεν είναι αρκετά γνωστή και που από τον 8o αι. εισχώρησε στο κεντρικό Μεξικό δημιουργώντας μια σειρά πόλεων - κρατών, από τα οποία το σημαντικότερο υπήρξε της Τούλα, το οποίο ήταν επίσης και πολιτιστικό κέντρο των πληθυσμών που μιλούσαν τη γλώσσα νάουα. Είναι γνωστές 2 φάσεις επέκτασης των T., που συμπίπτουν με την εγκατάσταση και σταθεροποίηση στην Τούλα 2 διαδοχικών βασιλικών πατριών (πρώτη και δεύτερη δυναστεία της Τούλα). Οι φυγάδες από την Τούλα, μετά την εγκατάσταση της δεύτερης δυναστείας (περίπου 10ος αι.), μετανάστευσαν στο Γιουκατάν, όπου συγχωνεύτηκαν με τις πατριές που κυριαρχούσαν στις πόλεις - κράτη των Μάγια, στα B της χερσονήσου· εκεί εισήγαγαν τη θυσία των αιχμαλώτων πολέμου, τη λατρεία του Κουκουλκάν (επώνυμης θεότητας που δέχτηκαν και οι Αζτέκοι με το όνομα Κετσαλκοάτλ) και στρατιωτικές κοινωνίες. Οι Τ. ηττήθηκαν στο κεντρικό Μεξικό από τους Τσιτσιμέκους (λεηλασία της Τούλα, 1168) με τους οποίους συγχωνεύτηκαν αργότερα.